Borelioza, jest wielonarządową infekcją bakteryjną wywoływaną przez krętki Borrelia burgdorferi. W przypadku przewlekłej postaci choroby, gdy tradycyjna antybiotykoterapia zawodzi, coraz częściej rozważane są terapie wspomagające w tym tlenoterapia hiperbaryczna (HBOT). Czy naprawdę działa? Ile sesji potrzeba i z jaką częstotliwością? Odpowiadamy na te pytania, opierając się na badaniach naukowych i praktyce klinicznej.
Na czym polega tlenoterapia hiperbaryczna (HBOT)?
Tlenoterapia hiperbaryczna to metoda wspomagania leczenia polegająca na oddychaniu czystym tlenem w komorze hiperbarycznej, gdzie panuje ciśnienie wyższe niż atmosferyczne (zwykle 1,5 lub 2,5 ATA). Takie warunki umożliwiają:
- wielokrotnie większe nasycenie tkanek tlenem, nawet 10-15 razy ponad normę,
- dotlenienie obszarów niedokrwionych lub zainfekowanych, gdzie bakterie ukrywają się przed układem immunologicznym,
- zwiększenie aktywności leukocytów i produkcji reaktywnych form tlenu, które mają działanie bakteriobójcze.
W kontekście boreliozy, szczególnie przewlekłej (CLD – Chronic Lyme Disease), te efekty mają kluczowe znaczenie.
HBOT a bakterie boreliozy – jak działa?
Bakterie Borrelia burgdorferi to organizmy względnie beztlenowe, ich przeżycie w warunkach wysokiego stężenia tlenu i ciśnienia jest znacznie ograniczone. Badania wykazały, że HBOT:
- hamuje metabolizm bakterii, prowadząc do ich osłabienia lub śmierci,
- ułatwia transport antybiotyków do miejsc trudno dostępnych, takich jak mózg, stawy, układ nerwowy,
- nasila mechanizmy obronne organizmu, w tym aktywność neutrofili i makrofagów.
Dla kogo HBOT w boreliozie?
Tlenoterapia hiperbaryczna jest szczególnie rekomendowana dla pacjentów z tzw. przewlekłą boreliozą (CLD), czyli tych, którzy:
- pomimo przebytej antybiotykoterapii nadal cierpią na objawy takie jak: zmęczenie, bóle stawów, mgła mózgowa, zaburzenia snu, depresja, drętwienia,
- doświadczyli nawrotów po zakończeniu leczenia,
- zmagają się z zaburzeniami neurologicznymi, np. boreliozowym zapaleniem mózgu czy neuropatiami.
Ile sesji tlenoterapii hiperbarycznej w leczeniu boreliozy?
Na podstawie dostępnych badań i doświadczeń klinik specjalistycznych (w tym Aviv Clinics oraz studium Texas A&M University), zalecana liczba sesji HBOT w leczeniu boreliozy to:
“30-40 sesji, z możliwością rozszerzenia do 60 sesji w ciężkich lub wieloletnich przypadkach.”
Schemat terapii:
- Czas trwania jednej sesji: od 60 do 90 minut,
- Częstotliwość: 5 razy w tygodniu, czyli standardowo od poniedziałku do piątku,
- Czas trwania terapii całkowitej: około 6 – 8 tygodni.
Protokół może zostać dostosowany indywidualnie:
- W łagodniejszych przypadkach: 20 – 30 sesji wystarcza do wyciszenia objawów.
- W bardziej zaawansowanej boreliozie: seria 60 sesji w 3 cyklach po 20 z przerwami regeneracyjnymi między cyklami.
Jakie efekty można uzyskać?
W badaniu z 1998 roku (Texas A&M University), 84,8% pacjentów (n=91) odczuło znaczną poprawę, a u ok. 70% korzyści utrzymały się długoterminowo.
Zgłaszane efekty po HBOT:
- Poprawa koncentracji, pamięci i snu,
- Ustąpienie bólu mięśni i stawów,
- Zmniejszenie objawów depresji i lęku,
- Wzrost poziomu energii i wydolności fizycznej,
- Ustąpienie objawów neurologicznych (np. drganie okołogałkowe, drętwienie kończyn).
Czy HBOT może zastąpić antybiotyki?
Nie. Tlenoterapia hiperbaryczna nie zastępuje antybiotykoterapii, lecz stanowi jej uzupełnienie – szczególnie w przewlekłych i opornych przypadkach. Może wspomóc leczenie poprzez:
- zwiększenie skuteczności leków,
- zmniejszenie biofilmu bakteryjnego,
- aktywację układu immunologicznego.
Bezpieczeństwo i przeciwwskazania HBOT
Tlenoterapia hiperbaryczna uznawana jest za bezpieczną metodę, jednak nie jest pozbawiona przeciwwskazań. Do głównych należą:
- nieleczona odma opłucnowa,
- ciężka obturacyjna choroba płuc,
- niekontrolowana gorączka,
- ciąża (ostrożnie),
- padaczka (niewyrównana).
Zawsze wymagane jest konsultacja lekarska przed rozpoczęciem terapii.
Ile kosztuje terapia HBOT przy boreliozie?
Cena jednej sesji HBOT w Polsce waha się od 100 do 350 zł, w zależności od ośrodka i sprzętu (komora jednoosobowa vs wieloosobowa). Całkowity koszt terapii (30 – 40 sesji) to wydatek rzędu:
3 000 – 14 000 zł
W kontekście przewlekłej choroby, wielu pacjentów uznaje ją za inwestycję w odzyskanie zdrowia i jakości życia.
Podsumowanie – czy warto?
Tlenoterapia hiperbaryczna w leczeniu boreliozy nie jest jeszcze standardem medycznym, ale zyskuje coraz większe poparcie wśród pacjentów i praktyków klinicznych. W przypadku przewlekłej boreliozy, gdzie konwencjonalne leczenie zawodzi, HBOT może:
- znacznie poprawić jakość życia,
- zmniejszyć objawy neurologiczne i poznawcze,
- wspomóc organizm w procesie regeneracji i walki z infekcją.
Jeśli zmagasz się z przewlekłą boreliozą, rozważ HBOT jako część kompleksowego protokołu terapeutycznego. Skonsultuj się z lekarzem specjalizującym się w chorobach odkleszczowych i hiperbarii.
Zobacz nasz poprzedni wpis: Czy można cofnąć zegar biologiczny?
Literatura:
- “Hyperbaric oxygen therapy as an effective adjunctive treatment for chronic Lyme disease” Journal of the Chinese Medical Association, Volume 77, Issue 5, 2014
-
„How Can Hyperbaric Oxygen Therapy Treat Lingering Lyme Disease?”
Najnowsze komentarze