Toksyczność tlenu

31 grudnia 2022 admin

Off

Wszystko ma swój umiar, nawet tlen, który w nadmiarze staje się trucizną. Dochodzi do tego w dwóch przypadkach. W zwiększonym ciśnieniu parcjalnym albo w wyniku zbyt długiego oddychania 100-procentowym tlenem w warunkach podwyższonego, ale też normalnego ciśnienia.

Toksyczność tlenu

Spis treści

Dlaczego tlen bywa toksyczny?

W głównej mierze odpowiadają za to reaktywne formy tlenu, które powstają w wyniku redukcji tlenu w naszych mitochondriach. Podczas oddychania komórkowego cząsteczka wody ulega redukcji do wody. W wyniku tego procesu powstaje również szereg produktów pośrednich, którymi są wolne rodniki tlenowe. Dlatego to właśnie mitochondria są głównych źródłem wytwarzania wolnych rodników w komórce. Wolny rodnik to atom bądź cząsteczka, która posiada niesparowany elektron, dlatego jest bardzo reaktywna chemicznie, a więc szkodliwa.

Czym się objawia zatrucie tlenem?

Występują dwie postacie zatrucia tlenowego. Zatrucie ostre atakujące centralny układ nerwowy (postać mózgowa) oraz przewlekłe (postać płucna). Do tego pierwszego dochodzi w momencie oddychania tlenem w zbyt wysokim ciśnieniu. Powoduje konwulsje (najbardziej charakterystyczny objaw), zaburzenia wzroku, dzwonienie w uszach, nudności, niekontrolowane skurcze zwłaszcza twarzy, drażliwość, zawroty głowy.

Do zatrucia tlenem w postaci płucnej dochodzi w wyniku zbyt długiego oddychania 100-procentowym tlenem w warunkach normalnego i podwyższonego ciśnienia (2ATA). Objawia się w pierwszej kolejności zapaleniem tchawicy i oskrzeli. Następnie występuje obrzęk błony śluzowej nosa, niedodma absorpcyjna płuc powodująca zapadanie pęcherzyków, aż w końcu pojawia się obrzęk płuc. Objawy te mogą pojawić się po 24 godzinach oddychania 100-procentowym tlenem w warunkach normobarycznych. Bądź – po 6 godzinach oddychania 100-procentowym tlenem pod ciśnieniem 2 ATA. Toksyczny wpływ tlenu na centralny układ nerwowy może ujawnić się już po krótkim czasie oddychania 100-procentowym tlenem w warunkach podwyższonego (co najmniej 2 ATA) ciśnienia. Im wyższe ciśnienie sprężenia, tym szybciej mogą wystąpić objawy kliniczne toksycznego wpływu tlenu na centralny układ nerwowy (3 ATA- 2 h; 7 ATA- 5 min).